Blockchain, letterlijk ‘keten van blokken’, is een revolutionaire technologie die ten grondslag ligt aan het functioneren van cryptocurrencies en vele andere toepassingen. Simpel gezegd is een blockchain een digitaal grootboek waarvan de gegevens zijn gegroepeerd in blokken die in chronologische volgorde zijn gekoppeld en waarvan de integriteit wordt gegarandeerd door het gebruik van cryptografie.
Oorsprong van de blockchain
De eerste blockchain werd in 2008 voorgesteld als een integraal onderdeel van de Bitcoin-cryptocurrency, beschreven in het witboek “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”, geschreven onder het pseudoniem Satoshi Nakamoto. Het doel was om een gedecentraliseerd elektronisch betalingssysteem te creëren, dat wil zeggen dat het niet zou worden beheerd door een centrale autoriteit, bank of overheid.
Wat is een blockchain precies?
Zoals gezegd is een blockchain in feite een digitaal grootboek waarvan de gegevens zijn gegroepeerd in blokken die in chronologische volgorde zijn gekoppeld. Elk blok bevat doorgaans een cryptografische “hash” van het vorige blok in de keten, een tijdstempel en een reeks transacties.
Deze geketende blokstructuur maakt de blockchain extreem veilig en onveranderlijk. Elk nieuw blok versterkt de voorgaande, waardoor een steeds langere en moeilijker aan te passen keten ontstaat. Omdat de blockchain wordt gerepliceerd over duizenden knooppunten in een peer-to-peer-netwerk, is het bovendien uiterst moeilijk om een aanzienlijk deel ervan aan te vallen of te wijzigen.
De belangrijkste kenmerken van blockchains zijn:
– Decentralisatie – er is geen centrale autoriteit die het netwerk controleert
– Transparantie – iedereen kan transacties op de blockchain inspecteren
– Onveranderlijkheid – eenmaal geschreven zijn documenten uiterst moeilijk te veranderen
– Traceerbaarheid – transacties zijn gemakkelijk traceerbaar
– Hoge beveiliging – informatie wordt gecodeerd en gedistribueerd
Publieke en private blockchains
Er zijn publieke (toestemmingsloze) blockchains en private (toegestane) blockchains. De eerste, zoals Bitcoin en Ethereum, zijn volledig gedecentraliseerd, dat wil zeggen open voor deelname door iedereen, zonder enige controle over de identiteit van de netwerkknooppunten. Deze laatste vereisen in plaats daarvan toestemming om deel te nemen aan het proces van het valideren en schrijven van transacties.
Slim contract en dApp
Dankzij de programmeerbare functies van veel blockchains is het mogelijk om codefragmenten in te zetten die ‘slimme contracten’ worden genoemd. Dit zijn zelfuitvoerende en zichzelf toepassende programma’s die zich op de blockchain bevinden en worden geactiveerd wanneer zich bepaalde omstandigheden voordoen. Slimme contracten maken het mogelijk om de toepassingsmogelijkheden van blockchains enorm te vergroten, waardoor dApps (gedecentraliseerde applicaties) tot leven komen, d.w.z. gedistribueerde applicaties die de blockchain exploiteren.
BlockchainToepassingen en voordelen
Aanvankelijk ontworpen voor elektronische betalingssystemen, hebben blockchains snel toepassingen gevonden op veel andere gebieden, waaronder gedecentraliseerde financiën (DeFi), traceerbaarheid van de toeleveringsketen, elektronische stemsystemen, gedistribueerde databases, het delen van bestanden, enzovoort.
De belangrijkste voordelen van blockchains zijn:
– Afwezigheid van tussenpersonen
– Minimale of geen transactiekosten
– Snelheid en efficiëntie
– Zeer hoog beveiligingsniveau
– Weerstand tegen censuur en remmende controle
– Transparantie en traceerbaarheid
– Automatisering via slimme contracten
Cryptogeld is een token
De eerste en nog steeds bekendste blockchaintoepassing zijn cryptocurrencies zoals Bitcoin. Dit is een nieuw model van elektronisch geld dat juist mogelijk wordt gemaakt door de unieke kenmerken van blockchains: decentralisatie, veiligheid, onveranderlijkheid, digitale schaarste. Tokens daarentegen zijn waarde-eenheden die eigen zijn aan een blockchain en die nodig zijn om een dApp te gebruiken of er toegang toe te krijgen.
BlockchainUitdagingen en grenzen
Ondanks zijn enorme potentieel moet blockchain-technologie nog steeds een aantal uitdagingen overwinnen, zoals slechte schaalbaarheid (d.w.z. de moeilijkheid om een groot aantal transacties te beheren), energie-intensief verbruik als gevolg van consensusmechanismen, interoperabiliteitsproblemen, complexiteit voor gewone gebruikers, regelgevingskader nog steeds onzeker. Veel van deze beperkingen kunnen worden overwonnen door de ontwikkeling van nieuwe technische oplossingen.
De toekomst van blockchains
Samenvattend heeft blockchain een nieuw technologisch en sociaal-economisch paradigma geïntroduceerd dat veel experts al vergelijken met de komst van internet. Er wordt verwacht dat de toepassingen ervan de komende jaren exponentieel zullen blijven groeien, wat mogelijk een revolutie teweeg zal brengen in hele industrieën en aanleiding zal geven tot het zogenaamde ‘Internet of Value’. Blockchain en cryptocurrencies zijn daarom een van de meest veelbelovende en innovatieve technologieën van onze tijd.
